Teslio

Određeni nutrijenti mogu biti značajna podrška u zaštiti kože od oštećenja ili čak i pomoć u oporavku već oštećene kože te tako uticati i na smanjenje rizika od razvoja raka kože.

Preterano izlaganje suncu podstiče stvaranje slobodnih radikala koji oštećuju tkivo kože i smanjuju njenu elastičnost. Kao vidljivi znaci oštećenja kože nastaju bore, tamne mrlje i opekotine od Sunca. Međutim, ono što golim okom ne vidimo, još više bi nas trebalo zabrinjavati. To su oštećenja koja nastaju delovanjem UV zračenja, a koja povećavaju rizik za razvoj raka kože.

Tokom kliničkih ispitivanja, najviše se ispitivalo delovanje antioksidativnih nutrijenata, beta-karotena, vitamina A, C, E kao i selena i cinka.

Beta karoten

Ovo je jedan od najpoznatijih antioksidansa, a nalazimo ga u biljnim izvorima i algama. Ovaj nutrijent naziva se i «prirodni suncobran» jer štiti kožu od opasnog ultraljubičastog zračenja smanjujući aktivnost slobodnih radikala koji nastaju emisijom UV zraka. Rezultati velikog broja eksperimentalnih studija ukazuju na to da beta karoten deluje zaštitno protiv akutnih i hroničnih manifestacija kožnih oštećenja uzrokovanih izlaganjem Suncu. Prema nekim istraživanjima, beta karoten smanjuje oštećenje DNA molekula te tako sprečava i razvoj degenerativnih bolesti. Bez obzira što se o mehanizmu delovanja još uvek raspravlja, beta karoten je nutrijent čiji unos se pre izlaganja Suncu preporučuje širom sveta.

Vitamin C

Jedno od značajnijih novih dermatoloških otkrića je otkriće sposobnosti vitamina C da se 'suprotstavi' negativnim posledicama izlaganja suncu. Nagomilani slobodni radikali uzrokuju značajnu štetu na tkivima posebno na kolagenu i elastinu, gradivnim komponentama kože, uzrokujući, npr., stvaranje bora na koži. Vitamin C, kao moćan antioksidans neutralizuje slobodne radikale te tako sprečava oštećenja na koži. Osim prevencije oštećenja, vitamin C igra važnu ulogu i u regeneraciji već oštećene kože.

Prema Američkom dermatološkom društvu, dnevni unos 500 – 1000 mg vitamina C može biti od velike koristi za očuvanje zdravlja kože. Sintezu kolagena moguće je podstaći i nanošenjem krema koje sadrže vitamin C, i to u formi L-askorbinske kiseline, jer jedino u tom obliku vitamin C može prodreti kroz slojeve kože i izlučiti zaštitno djelovanje.

Vitamin E

Vitamin E naziva se i 'vitamin lepote' jer podstiče mnoge hemijske reakcije u organizmu koje poboljšavaju stanje naše kože. Snažan je antioksidans i blagotvorno deluje na sve tipove kože.

Vitamin E:

- Vlaži kožu
- Podstiče popravak oštećenja uzrokovanih delovanjem slobodnih radikala
- Štiti kožu od štetnih faktora iz okoline
- Pomaže u smanjenju crvenila kože nakon preteranog izlaganja suncu
- Sprečava nastajanje tamnih mrlja
- Smanjuje nastajanje bora te kožu održava glatkom duže vreme

Osim oralne primene, vitamin E se može primenjivati i direktnim nanošenjem na kožu, bilo kao čisti vitamin E ili kao deo losiona za sunčanje. U slučaju direktnog nanošenja vitamina E na kožu, treba uzeti u obzir vreme potrebno vitaminu da prodre u dublji sloj kože. Drugim rečima, vitamin E je potrebno naneti 10-20 minuta pre izlaganja suncu. Prema nekim studijama, unos vitamina E i A zajedno može doneti još bolje rezultate nego unos pojedinačnih vitamina.

Vitamin A

Vitamin A se u koži nalazi u malim koncentracijama, no apsolutno je esencijalan za zdravlje kože. Igra ključnu ulogu u rastu i razvoju stanica kože te je pokazano da deluje na popravak oštećenja nastalih UV zračenjem. Prekomerno izlaganje suncu može uzrokovati uništavanje vitamina A u koži, usled čega se može razviti i deficit, a posledično dolazi i do nastanka tamnih mrlja, bora, ljuštenja kože te u najgorem slučaju, prekarcinogenih lezija.

Iako rezultati istraživanja ukazuju na važnu ulogu vitamina A u održavanju zdravlja kože te u prevenciji raka kože, mehanizam delovanja, kao i forma vitamina A koja bi donela najbolje delovanje, još nisu razjašnjeni. Stoga je vitamin A najbolje unositi kao deo uravnotežene ishrane, ili kao deo antioksidativnog dodatka ishrani, i to u kombinaciji sa vitaminom C i E jer, osim što vitamin C, učestvuje u regeneraciji vitamina E, i metabolizam vitamina A je usko vezan uz vitamin C. (Economy.rs, 20. jun 2012.)

Koncept uravnoteženog unosa ovih triju nutrijenta kao vrlo važnog aspekta zaštite kože sve više potvrđuju i brojni rezultati znanstvenih istraživanja. Osim, vrlo važnog zaštitnog djelovanja na zdravlje kože, antioksidansi – beta karoten, vitamin C, E, A, selen te mineral cink, u ljetnim mjesecima organizmu mogu pružiti snažnu i potrebnu imunološku potporu. Jer, nasuprot uvriježenom mišljenju, imunološki sustav ljeti nije na 'vrhuncu snage'. Zapravo, pretjerano izlaganje suncu znatno slabi imunitet.


Autor: Economy.rs